De hoornaar komt van nature niet in België voor. Het is een ‘exoot’.

De Aziatische hoornaar komt uit Zuidoost-China. Ze liftte toevallig mee op een lading Chinees materiaal.

Ze vestigde zich in 2004 in Zuid-Frankrijk. Van daar breidde ze haar gebied uit aan 60-100 km per jaar. Ondertussen is de soort gevestigd in West en Centraal Europa. In in 2011 bereikte ze Picardië en Nord-Pas-de-Calais.

De hoornaar in België

In België werd de eerste hoornaar gespot in 2011 in Flobecq.

Schoolkinderen vonden in november 2016 een eerste nest in Guignies. Verdelgers ruimden dat nest op, maar waarschijnlijk ontsnapten er enkele bevruchte koninginnen.

In Vlaanderen vernietigden specialisten het eerste nest in het najaar van 2017, in Poperinge. Ondertussen is de soort in heel Vlaanderen verspreid.

Specialist verdelgt het eerste nest van Aziatische hoornaars op Vlaamse bodem in Poperinge. 22/11/2018 (Foto: HBV)

Impact op honingbijen en de natuur

De Aziatische hoornaar jaagt in groep op honingbijen voor de ingang van de bijenkast. Het zijn rovers die ook andere insecten als voedsel gebruiken. Honingbijen zijn niet aangepast aan deze nieuwe vijand en kunnen zich daarom niet verdedigen.

Hoe minder honingbijen er zijn, hoe meer de Aziatische hoornaar op wilde bestuivers jaagt. In Franse stedelijke gebieden is 66% van het dieet honingbijen. In bos- en landbouwgebieden zakt dat tot 35%.

Aziatische hoornaars jagen in groep op honingbijen en kunnen soms heel talrijk zijn aan bijenkasten (Foto: S. Lioy, Life Stopvespa).

De Aziatische hoornaar is schadelijk voor onze lokale fauna en flora. De Europese Unie heeft ze daarom op de lijst gezet van ‘zorgwekkende invasieve exoten’.

Dat betekent dat ook België een beheerplan moet opmaken voor deze soort. De soort nestelt vooral dicht bij de mens, maar ook in bosgebied. We zoeken gericht aan de bijenkasten van imkers. Maar ook elders. Belangrijk om overal een oogje in het zeil te houden zodat een nest niet onopgemerkt blijft!

Vespa-Watch speelt een belangrijk rol. We volgen de verspreiding van de soort op. Meldingen op onze website worden nauw in de gaten gehouden door vrijwilligers en imkerverenigingen die zoekacties naar nesten opstarten.

Gevaarlijk voor de mens?

Net als andere insecten met een angel kan de Aziatische hoornaar pijnlijk steken. Stoor je ze? Of voelen ze zich in het nauw gedreven? Dan verdedigen ze zich. Verstoor de hoornaar dus zo weinig mogelijk.

Een steek van de Aziatische hoornaar is vergelijkbaar met een steek van een andere wesp. De angel is even lang als die van een Europese hoornaar (3 mm). En ze spuiten niet meer gif dan een honingbij (15 microliter).

Meestal zorgt een steek niet echt voor een groot probleem. Behalve als je allergisch bent of heel veel steken kreeg. In Frankrijk is 0,3-7,5% van de mensen allergisch. Wees dus extra voorzichtig al je gevoelig bent voor wespensteken. Ben je gestoken? Zorg dat er altijd iemand in de buurt blijft. Word je plots onwel of misselijk? Bel dan zo snel mogelijk het noodnummer 112.

Vermijd deze situaties:

• Scheren van een haag waarin een nest zit
• Wandelroutes dicht tegen een hoornaarsnest

Probeer nooit zelf een nest van de Aziatische hoornaar te vernietigen!

Een nest verdelgen is gevaarlijk. Niet alleen door de hoogte, maar ook door de agressiviteit van de wespen. Een nest verdelgen is werk voor professionals.

Wat doe je als je een nest van de Aziatische hoornaar vindt?

• Meld het meteen.
• Geef zoveel mogelijk details zoals de locatie, de toegankelijkheid van het nest en de hoogte.
• Laat je gsm-nummer achter.

Zo kunnen experten vaststellen of het echt om de Aziatische hoornaar gaat. Je krijgt een overzicht van erkende bestrijders Aziatische hoornaar in Vlaanderen. Deze moeten een opleiding volgen. En ze hebben geschikt materiaal nodig:

• Een wespenpak
• Oogbescherming
• Een verstuiver
• Een telescopische lans
• Een brandladder