Speur nesten op

• Ben je niet zeker dat je een Aziatische hoornaar zag? Neem toch een foto en meld dit op waarnemingen.be. Je leert snel hoe je de verschillende soorten kan herkennen op de website.
• Zie je weer hoornaars op dezelfde plaats? Geef die zeker door. Ook dat is nuttige info voor nestopsporing en onderzoek.
• Kan je geen goede foto nemen? Vraag hulp aan buren, vrienden of kennissen.

Hoornaars komen vaker voor op plaatsen waar veel kleine insecten zijn. Ze eten ook graag suikers. Je vindt de hoornaars dus:

• Rond bijenkasten.
• Bij rijp (afgevallen) fruit: vooral peren en appels, want die bevatten veel suikers.
• Bij planten die bloeien in het najaar zoals klimop (Hedera helix) en sneeuwbes (Symphoricarpos).

Hoornaars keren met hun prooi terug naar het nest. Maar let op, soms maken ze eerst een bocht. Blijf ze goed volgen tot ze uit het zicht zijn.

• Eerst gaat ze op zoek naar een geschikte tak. Dat kan in elke richting.
• Ze gaat omgekeerd aan de tak hangen om de prooi te ontleden.
• Ze klemt de vleesbal tussen haar borststuk en poten.
• Pas dan vliegt ze terug in de richting van het nest.

Hoornaars vliegen vaak op een bepaalde hoogte. Zo kunnen ze gemiddeld 30 kilometer per uur vliegen.

Hoornaars zoeken hun voedsel graag op dezelfde plaats. Imkers merkten dat dezelfde hoornaar terugkwam naar dezelfde bijenkasten. Elke dag, 4 weken na elkaar. We vonden ook al hoornaars die 3 weken lang terugkwamen naar dezelfde klimopstruik. Wil je een hoornaar iets langer observeren of een mooie foto nemen? Ga dan opnieuw naar de plaats waar je er al een zag.

Nesten van Aziatische hoornaars vinden, is niet simpel. De nesten in bomen zijn goed verstopt. Een extra paar ogen kan het verschil maken. Hoe meer mensen mee uitkijken, hoe sneller je het nest vindt!

Wat kan je doen?

• Zoek samen in kleine groepjes.
• Informeer buren. Soms merken bewoners ‘grote wespen’ op, maar denken ze niet aan de Aziatische hoornaar.
• Informeer lokale knooppunten zoals imkers of de brandweer.

• Overdag, want alleen dan is de soort actief: 1 uur na zonsopgang tot 1 uur voor zonsondergang. Vanaf de middag zijn ze het actiefst.
• Zie je toch een hoornaar bij schemering of in het donker? Dan is dat een Europese hoornaar.
• Niet als het regent.
• Op een zonnige dag. Ze zijn minder actief op bewolkte, koudere dagen.

• Net onder ooghoogte.
• In een open ruimte, zodat je de gemerkte hoornaars goed herkent en gemakkelijk ziet wegvliegen.
• Zet meerdere wiekpotten uit in de buurt van een waarneming van Aziatische hoornaar. Zo verzamel je snel veel gegevens.

1. Gebruik voor elke wesp een verschillend merkteken of kleur. Zo merk je elke wesp uniek.

2. Drinkt een hoornaar van de lokstof? Dan plaats je het merkbuisje over de wiek van de wiekpot. Zet de stamper op de opening van het merkbuisje. Zo sluit je het merkbuisje en vang je de hoornaar.

3. Steek de stamper dieper in het merkbuisje. Klem de hoornaar met zijn rug tegen het roostertje van het merkbuisje.

4. Kleef het merkplaatje met een beetje hout of was op de bovenkant van het borststuk. Of signeer de hoornaar met een kleurstift.

5. Laat de hoornaar nog een minuut in het merkbuisje zitten. Zo kan de lijm of de was opdrogen. Je moet de hoornaar niet meer vastklemmen. Verplaats de stamper en geef de hoornaar meer plaats in het merkbuisje.

6. Laat de hoornaar vrij. Meestal zal het een tijdje duren voor de hoornaar terugkomt naar de wiekpot.

Je hebt een hoornaar gemerkt?

• Vanaf nu noteer je:
  • In welke richting ze wegvliegt na een bezoek aan de wiekpot.
  • Hoe lang ze wegblijft tussen twee bezoeken aan de wiekpot.
• Meet de tijd tussen twee bezoeken minstens 5 keer. Met de kortste tijd bereken je waar het nest is. Reken 1 minuut = 100 meter afstand tot het nest.

Misschien is de vliegrichting van een hoornaar niet altijd dezelfde. Dat komt omdat de hoornaar niet altijd in een rechte lijn naar haar nest vliegt. Ze gebruikt het landschap om zich te oriënteren, bijvoorbeeld een hoge boom of huis.

• Print een kaart van het gebied uit met een duidelijke schaal. Of gebruik een online webapplicatie zoals My Maps van Google.
• Trek een lijn om de vliegrichting van de wesp aan te geven.
  • De lijn begint aan de plek waar de wiekpot hangt.
  • Bereken de kortst waargenomen vliegtijd tot het nest. Een wesp vliegt 100 meter per minuut. De kortste vliegtijd bepaalt de lengte van de lijn.

Zo krijg je een duidelijk overzicht van het zoekgebied. Hoe meer info je hebt, hoe kleiner het zoekgebied waar het nest zich mogelijks bevindt. Maximaal bevindt een nest zich 2 km vanaf een waarneming.

Voor het intekenen van vliegrichtingen en locaties van wiekpotten kan je gebruik maken van de Hornet Tracker, een tool ontwikkeld door Vespawatchers voor Vespawatchers, powered by Telenet.

Hornet Tracker Viewer Hornet Tracker Editor